در ۱۷ ژوئن سال ۱۹۹۲ مجمع عمومی سازمان ملل متحد کنوانسیون مبارزه با خشکسالی را به تصویب رساند. هدف از این روز یادآوری خطرات خشکسالی و بیابانزایی است.
اول از همه باید بر این نکته تاکید کنیم که بیابان صرفاً جایی نیست که در آن ماسه و صحرانشین وجود دارد. به جنوبگان نیز بیابان گفته میشود چر که آب در آنجا منجمد است. نکته دوم این که انسانها در اصل مسئول زایش بیابانها نبودهاند اما امروزه در گسترش آن نقش دارند.
بنا بر کنوانسیون مبارزه با بیابانزایی سازمان ملل متحد، بیانزایی به معنی خشکتر شدن محیطهای خشک و نیمهخشک است. وقتی خاک خشک باشد پوشش گیاهی از میان میرود و باعث بد و بدتر شدن شرایط اقلیمی آن منطقه میشود.
از این نظر سطوح بیابانی چهر میلیارد هکتار یا بعبارت دیگر یک سوم سطح کره زمین را شامل میشود. این به معنی آن است که یک پنجم جمعیت جهان در محیطهای بیابانی زندگی میکنند. هر ساله هزاران هکتار خاک حاصلخیز از میان میرود. به عنوان مثال ۳۰ درصد از سرزمین ایالات متحده بدل به بیابان شده است. تعداد کسانی که از این پدیده آسیب دیدهاند به طور فزایندهای افزایش پیدا میکند. تخمین زده میشود که بین سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰ حدود ۲۸۰ هزار نفر در اثر تبعات بیانزایی از میان رفته باشند.
آشکارترین تبعات بیابانزایی در محیط زیست دیده میشود؛ پدیدهای که باعث نمکین شدن خاک و در نتیجه بدتر شدن کیفیت آب محیط میشود.
دومین اثر بیابانزایی اثر اقتصادی است. بر اساس گزارشی از بانک جهانی بیابانزایی سالانه باعث کاهش ۴۲ میلیارد دلاری درآمدها میشود. این در حالی است که هزینه سالانه مبارزه با بیابانزایی فقط ۲،۴ میلیارد دلار است.
و در آخر این که پایین آمدن کیفیت خاک به فقر و مهاجرت گسترده میانجامد. بر اساس تخمینها، از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۲۰ در حدود ۶۰ میلیون نفر ناچار شدهاند از مناطق بیابانی شده مهاجرت کنند.
اما آیا راهحلی برای این مشکل وجود دارد؟ میتوان گفت که پاسخی جادویی که حلال یکباره مشکل باشد وجود. اما راههای محلی وجود دارند. مثلاٌ در میان راهحلهای کم هزینه اما کارآمد میتوان از بارور کردن خاک با استفاده از کمپوست و مواد ارگانیک اشاره کرد. کاشت جنگل یکی از دیگر راهحلّاست. چرا که درختها خاک را مستحکم میسازند، باعث تقویت بارآوری آن میشوند و در فصلهای بارانی آب را ذخیره کرده و به این ترتیب جلوی خشکسالی را میگیرند.
No comments:
Post a Comment