کارن اولنبک: نخستین زن برنده جایزه آبل در ریاضی




کارن اولنبک، ریاضیدان آمریکایی نخستین زنی است که یکی از مهمترین جوایز ریاضی را دریافت می‌کند. این جایزه هر ساله از طرف آکادمی علوم اجتماعی و انسانی نروژ به ریاضیدانانی که دستاورد مهمی در این زمینه داشته‌اند تعلق می‌گیرد.
در وبسایت رسمی نوبل آمده است که از سال ۱۹۰۱ تا ۲۰۱۸ از ۶۰۷ جایزه‌ای که در زمینه ریاضی، شیمی و پزشکی اهدا شده است تنها ۱۹ جایزه به زنان تعلق گرفته است. در میان زنانی که تا به حال برنده این جایزه شده‌اند نام ماری کوری هم در حوزه فیزیک و هم در شیمی دیده می‌شود.
علاوه بر جایزه آبل، جایزه مهم دیگری در ریاضی که در سطح جایزه نوبل است جایزه فیلد است که هر چهار سال یک بار به یک ریاضیدان اهدا  می‌شود.

تنها زنی که تا به امروز برنده جایزه فیلد شده است مریم میرزاخانی، ریاضیدان ایرانی بود که در سال ۲۰۱۴ این جایزه را دریافت کرد و در سال ۲۰۱۷ بر اثر بیماری درگذشت.
کارن اولنبک ۷۶ ساله اما محقق مهمان در دانشگاه پرینستون آمریکا و استاد دانشگاه در موسسه مطالعات پیشرفته(IAS) و همچنین استاد افتخاری دانشگاه اوستین تگزاس است.
وی در سال ۱۹۴۲ در کلولند ایالات متحده متولد شد. از همان سنین پایین علاقه زیادی به مطالعه کتاب‌های علمی داشت و از سنین جوانی تصمیم گرفت حرفه‌ای علمی را دنبال کند. وقتی وارد دانشگاه شد متاثر از آثار فیزیکدانان بزرگی نظیر فرد هویل و جورج گامو به فیزیک علاقه‌مند شد. اما بعدتر آنطور که خودش توصیف کرده است شیفته «ساختار، ظرافت و زیبایی ریاضی» گشت.
کارن اولنبک در اواسط دهه شصت میلادی تز دکترای خود را در رشته ریاضی با موضوع حساب تغییرات زیر نظر ریچارد پاله در دانشگاه براندیس آغاز کرد. حساب تغییرات شاخه‌ مهمی در ریاضی است که سابقه آن به کارهای نوآورانه ایزاک نیوتون برمی‌گردد.

کارن اولنبک در سال ۱۹۹۰ در کنگره بین‌المللی ریاضیدانان که در کیوتوی ژاپن برگزار می‌شد سخرانی کرد. این کنگره مهم‌ترین نشست جامعه ریاضیدانان است که هر چهار سال یک بار برگزار می‌شود. این کنفرانس‌های عمومی فرصتی است برای ارائه آخرین پیشرفت‌های در حوزه ریاضی که در آن یک صاحب نظر سخنرانی ارائه می‌دهد. کارن اولنبک دومین زنی بود که برای ارائه سخنرانی به این کنفرانس دعوت شد. نخستین زنی که پیشتر در این کنفرانس برای سخنرانی دعوت شده بود امی نودر در سال ۱۹۳۲ بود. همین اتفاق نادر به خوبی نشان می‌دهد که حوزه تحقیقات ریاضی تا چه حد مردانه بوده است.
با تعلق گرفتن جایزه مهم آبل در ریاضی به کارن اولنبک زنان یک گام دیگر به برابری بیشتر در دنیای مردانه علوم نزدیک شدند.

No comments:

Post a Comment

زنان و بلایای ناشی از تغییرات اقلیمی

  تغییر اقلیم از نظر جنسیت خنثی نیست. زنان و دختران به طور نامتناسبی تحت تأثیر قرار می گیرند، زیرا بلایای زیست محیطی نابرابری های از پیش م...