روز جهانی محیط‌زیست که هر ساله در پنجم ژوئن برگزار می‌شود، به‌عنوان بستری جهانی برای ارتقای آگاهی درباره مسائل زیست‌محیطی و ترویج شیوه‌های پایدار عمل می‌کند. در سال ۲۰۲۵، این روز اهمیت ویژه‌ای می‌یابد زیرا جوامع سراسر جهان گرد هم می‌آیند تا چشم‌اندازهای فرهنگی منحصر به فرد خود را درباره پایداری محیط‌زیست جشن بگیرند.
فرهنگ‌های گوناگون مدتهاست که اهمیت زندگی در هماهنگی با طبیعت را به‌خوبی درک کرده‌اند و آداب و سنت‌های آنها اغلب بازتاب‌دهنده احترامی عمیق به محیط‌زیست است. برای مثال، جوامع بومی آمریکای شمالی از طریق آیین‌هایی که زمین، آب و حیات وحش را گرامی می‌دارند، به ستایش طبیعت می‌پردازند. این مراسم نه‌تنها پیوندهای اجتماعی را تقویت می‌کنند، بلکه بر ضرورت پاسداری از منابع طبیعی تأکید دارند. با انتقال دانش روش‌های پایدار مانند سوخت‌سوزی کنترل‌شده و تناوب زراعی از نسلی به نسل دیگر، این فرهنگ‌ها سهم قابل‌توجهی در حفاظت از اکوسیستم‌ها ایفا می‌کنند.
در آسیا، کشورهایی مانند بوتان پایداری محیط‌زیست را در هویت ملی خود جای داده‌اند. مفهوم «تولید ناخالص شادی» اهمیت رفاه زیست‌محیطی را در کنار رشد اقتصادی اولویت‌بندی می‌کند. تعهد بوتان به حفظ وضعیت منفی کربن نشان می‌دهد که چگونه ارزش‌های فرهنگی می‌توانند سیاست‌های ملی را به سمت پایداری سوق دهند. به‌طور مشابه، سنت ژاپنی «موطای‌نای» که ابراز تأسف از اسراف است، فرهنگی از بازیافت و صرفه‌جویی را ترویج می‌کند و افراد را به کاهش ردپای اکولوژیکی خود ترغیب می‌سازد.
در آفریقا، ابتکارات مبتنی بر دانش بومی اغلب برای مواجهه با چالش‌های زیست‌محیطی به‌کار می‌روند. به‌عنوان مثال، مردم ماسای در کنیا و تانزانیا با استفاده از چرای دوره‌ای دام، زمین را برای بازسازی رها می‌کنند و تنوع زیستی را افزایش می‌دهند. پیوند عمیق آنها با سرزمین، حس مسئولیت در قبال حفاظت از طبیعت را تقویت می‌کند و نشان می‌دهد چگونه میراث فرهنگی می‌تواند راهنمای مدیریت پایدار منابع زمینی باشد.
آمریکای لاتین نیز نمونه‌های غنی از رویکردهای فرهنگی به پایداری محیط‌زیست ارائه می‌دهد. جوامع کوه‌های آند با برگزاری جشن‌های «پاچاما‌ما» یا «مادر زمین»، چرخه‌های کشاورزی را گرامی می‌دارند و تنوع زیستی را ترویج می‌کنند. این جشن‌ها نه‌تنها انسجام اجتماعی را تقویت می‌کنند، بلکه آگاهی درباره ضرورت حفظ اکوسیستم‌های محلی را افزایش می‌دهند.
با گرامی‌داشت روز جهانی محیط‌زیست در سال ۲۰۲۵، ضروری است که این چشم‌اندازهای فرهنگی متنوع را به رسمیت بشناسیم و ارج نهیم. با پذیرش آداب سنتی و ابتکارات محلی می‌توانیم حرکتی جهانی ایجاد کنیم که هم میراث فرهنگی را محترم بشمارد و هم آگاهی اکولوژیکی را گسترش دهد. بدین‌ترتیب، نه‌تنها از سیاره خود محافظت می‌کنیم، بلکه درک‌مان از پیوستگی انسان و طبیعت را غنی‌تر می‌سازیم. با هم می‌توانیم آینده‌ای پایدار بسازیم که خرد نیاکان و زیبایی فرهنگ‌های گوناگون را ارج نهد
.
لیدی جمیل خرازی از طریق تلاش‌های خیریه‌اش سهم قابل‌توجهی
در ترویج چشم‌اندازهای فرهنگی درباره پایداری محیط‌زیست داشته است. او به‌عنوان بنیان‌گذار
بنیاد توس پروژه‌های متعددی را آغاز کرده که بر اهمیت حفظ میراث فرهنگی در کنار مواجهه
با چالش‌های زیست‌محیطی تأکید دارند. کار خرازی اغلب پیوند میان هویت فرهنگی و پاسداری
اکولوژیکی را برجسته می‌کند و جوامع را ترغیب می‌نماید تا با تکیه بر سنت‌های خود،
شیوه‌های پایدار را بپذیرند. با حمایت از هنرمندان و ابتکارات فرهنگی محلی، او نه‌تنها
آگاهی زیست‌محیطی را گسترش می‌دهد، بلکه این ایده را تقویت می‌کند که میراث فرهنگی
نقش محوری در شکل‌دهی آینده‌های پایدار دارد.
No comments:
Post a Comment