سارالا دوی شودورانی: فعال آموزش برای دختران




سارالا دوی شودورانی، فعال ضداستعمار و فمینیست، متولد ۱۸۷۲ و درگذشته ۱۹۴۵ کسی بود که در سال ۱۹۱۰ نخستین سازمان زنان را در هند پایه‌گذاری کرد. هدف اصلی وی از این کار  تلاش برای فراگیر کردن آموزش به دختران بود.
سارالا در خانواده‌ای متمول، روشنفکر و از نظر سیاسی متعهد متولد شد. مادرش ساماکوماری دوی نویسنده و شاعری شناخته شده و دختر فیلسوف بزرگ رانات تاگور بود. پدرش جاناکینات گوزل یکی از نخستین دبیران کنگره ملی هندوستان بود.
سارالا کودکی خود را در دوران سلطه بریتانیا بر هندوستان گذراند. شورش سیپایس برای استقلال نیز در همان دوره اتفاق افتاده بود. تا دهه‌ها پس از این شورش آگاهی ملی و میل به استقلال نیز ساکنان کشور رو به رشد گذاشت.
سالارا یکی از معدود دختران زمان خود بود که تحصیل کردد.  در سال ۱۸۹۰ از کالج بتهون، که وابسته به دانشگاه کلکته بود در رشته ادبیات انگلیسی فارغ‌التحصیل شد. در همان سال به عنوان بهترین دانشجو انتخاب شده و جایزه‌ای به او تعلق گرفت. سارالا علاوه بر دانستن زبان انگلیسی زبان‌های فارسی و فرانسه و سانسکریت را نیز می‌دانست و به شعر و موسیقی نیز علاقه داشت.

پس از خاتمه تحصیل به ایلات میسور نقل مکان کرد و در آنجا به عنوان معلم در مدرسه دخترانه مشغول به کار شد. یک سال بعد به کلکته بازگشت تا  با روزنامه بهاراتی که عموهایش آن را منتشر می‌کردند همکاری کند.
در همین دوره سارالا برای کنگره ملی هندوستان می‌نویسد و ترانه می‌سازد. در چنین بستری بود که در سال ۱۹۰۱ رهبر سیاسی مشهور و معمار استقلال هندوستان، گاندی را ملاقات کرد. دوستی میان آن دو ادامه یافت و سارالا بدل به یکی از حامیان گاندی شد.
در سال ۱۹۰۴ در کلکته فروشگاهی برای عرضه محصولات دست‌ساز زنان تاسیس کرد.  یک سال بعد، تحت فشار خانواده با رامبوج دوت شوداری، وکیل، روزنامه‌نگار و یکی از رهبران ملی ازدواج کرد. پس از ازدواج برای کار در مجله اوردو هیندوستان همراه با همسر خود راهی پنجاب شد.
در سال ۱۹۱۰ سازمان زنان هندوستان را تاسیس کرد. این نخستین موسسه زنان در هندوستان به شمار می‌رود. هدف اصلی این موسسه کمک به رشد آموزش به زنان و دختران در هندوستان بود. سارالا با ایجاد این موسسه قصد داشت تمام زنان هندوستان را متحد سازد. شعبه‌هایی از این موسسه در شهرهای مختلف کشور بر پا شد. هزینه عضویت در این موسسه یک روپیه بود و درهای آن به روی تمام زنان فارغ از این که به چه کاستی تعلق داشته باشند گشوده بود.
همسر سارالا در سال ۱۹۲۳ درگذشت و سارالا برای زندگی با خانواده‌اش به کلکته بازگشت. در سال ۱۹۳۰ خود را بیش از پیش وقف  آموزش زنان کرده و در شهر کلکته مدرسه‌ای ویژه دختران تاسیس کرد.
سارالا در سال ۱۹۳۵ در سن ۶۳ خود را از فعالیت‌های عمومی کنار کشید و ده سال بعد در ماه اوت ۱۹۴۵، درست دو سال قبل از استقلال هند درگذشت.
 *

در سرتاسر دنیا، خیّرین و مدافعان حقوق زنان به سختی برای بهبود برابری جنسیتی در حال تلاشند. لیدی جمیل خرازی، هنرمند، فعال حقوق زنان و انساندوست ساکن لندن یکی از آنان است.

لیدی خرازی  موسس و مدیر بنیاد توس و در حال حاضر از خیّرین ممتاز دانشگاه آمریکایی افغانستان و همچنین و تهیه کننده ارش فیلم پولان دیوی است. یکی از آخرین پروژه های ایشان تهیه فیلمی درباره پولان دیوی، ملکه راهزنان هند بوده است. این فیلم درباره زندگی پر فراز و نشیب زنی است که مورد ظلم و ستم و تعرض جامعه مردسالار هند قرار گرفته و خود بدل به راهزن می شود اما در ادامه زندگی خود را وقف مبارزه برای حقوق زنان در سیاست می کند.

No comments:

Post a Comment

احمد پژمان؛ آهنگسازی میان دو جهان

  احمد پژمان از آن هنرمندانی بود که میان دو نغمه زندگی کرد — یکی از دل زادگاهش برمی‌خاست و دیگری از دل جهان. او در سال ۱۳۱۴ در شهر لار به...